پیوند میان عشق الهی و کشته شدن در راه معشوق به چه صورتی است؟
در روایات فقط سه بار تعبیر عشق به کار رفته:
۱-افضل الناس من عشق العباده، فعانقها
۲-دیگری بر زبان امیرالمومنین علی علیه السلام چون از سرزمین نینوا می گذشت چشمانش به اشک نشست و درباره آن زمین فرمود:
“قتل فیها مائتا نبی و مائتا سبط کلهم شهداء و مناخ رکاب و مصارع عشاق شهداء”
۳- و سوم و از همه مهمتر در این حدیث قدسی مشهور:
من طلبنی وجدنی من وجد نی عرفنی و من عرفنی احبنی و من احبنی عشقنی و من عشقنی عشقته و من عشقته قتلته و من قتلته فعلی دیته و من علی دیته فانا دیته
در این حدیث، مراحل عشق الهی و سیر و سلوک عرفانی بیان شده که عبارتند از:
۱- طلب ۲۲- یافتن (جده) ۳- معرفت۴- محبت ۵-عشق ۶- شهادت
بدین سان خواست معشوق ازلی، چون جمال بی مثال خود را نمود و دل از کف عاشق ربود، حکم بر وی تعلق گرفت:
جلوه معشوق شورانگیز شد
خنجر عاشق کشی خونریز شد
این معنا به صورتهای مختلف در اشعار عرفانی جلوه گر شده:
ای که از کوچه معشوقه ما می گذری
با خبر باش که سر می شکند دیوارش
در زلف چون کمندش، ای دل مپیچ کانجا
سرها بریده بینی بی جرم و بی جنایت
آنچه جان عاشقان از دست زلفت می کشد
کس ندیدست در جهان جز کشتگان کربلا